Gündem

Covid-19 ile ilgili yeni çalışma: Bulaş kaynağı yabani hayvanlar olabilir

Covid-19 salgınının çıkış yeri olarak gösterilen Wuhan’daki hayvan pazarından toplanan ve daha önce analiz edilmeyen genetik veri örneklerini ilk defa inceleyen uluslararası bilim insanları, pandeminin laboratuvardan değil hayvanlardan kaynaklandığına dair belirtiler bulduklarını açıkladı.
Öte yandan bu analiz henüz farklı uzmanlar tarafından gözden geçirilemedi ve bilim insanlarının bulguları henüz hakemli bir bilimsel dergide yayınlanmadı.
Koronavirüs salgının ilk olarak nereden çıktığı ve insanlara nasıl bulaşmaya başladığı konusu belirsizliğini korumaya devam ediyor.
Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus ise “Bu veri pandeminin nasıl başladığına dair nihai bir cevap vermiyor, fakat bizi bu cevaba yaklaştıran her bir bilgi parçası önem arz ediyor,” ifadelerini kullandı.
Öte yandan Ghebreyesus, Çin’i söz konusu genetik bilgili uluslararası bilim insanları ile daha önce paylaşmamakla eleştirerek “Bu veri 3 yıl önce paylaşılabilirdi ve paylaşılmalıydı,” sözlerini kullandı.
Yüzey örnekleri 2019 yılı sonunda ilk Covid-19 vakalarının görülmesinin ardından Wuhan’daki Huanan deniz ürünleri pazarından toplanmıştı.
Ghebreyesus, genetik dizilimler dünyanın en büyük virüs veri tabanına ocak ayı sonunda Çin Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi araştırmacıları tarafından yüklendiğini daha sonra da kaldırıldığını belirtti.
Fakat bu süreç zarfında veri tabanını inceleyen bir Fransız biyolog şans eseri söz konusu verileri farkederek Çin dışında bulunan ve virüsün çıkışını araştıran bir grup bilim insanı ile paylaşmış.
Genetik dizilim verisi koronavirüs barındıran bazı örneklerin aynı zamanda yabani köpeklere ait genetik madde de içerdiği tespit edilmiş. Bilim insanları bunu koronavirüsün hayvanlara da bulaşmış olabileceği anlamına geldiğini belirtiyor.
İlk olarak The Atlantic’de yayınlanan habere göre veriyi inceleyen Utah Üniversitesi virologlarından Stephen Goldstein, “Yüzeye bu DNA’yı bırakan hayvan büyük olasılıkla virüsü de taşıyordu,” ifadelerini kullandı.
Çin’deki Amerikan Hastalık Kontrol Merkezleri kurucularından salgın bilimci Ray Yip Çin CDC’si tarafından yayınlanan örneklem verisini şu ana kadar hastalığın insan kaynaklı olduğunu destekleyen en güçlü delil olduğunu belirtti.
Bilim insanları ilk andan itibaren Covid-19’un kaynağını araştırsa da son derece hızlı yayılan virüs ve siyasi çekişmeler nedeniyle bu çabalar şu ana kadar sonuçsuz kaldı.
Daha önceki salgın olan SARS’ın kaynağının hayvanlar olduğunu ispatlamak da 12 yıl sürmüştü.
Araştırmacılar bu analizin hayvan pazarındaki yabani hayvanlardan birinin taşıyıcı olabileceğini gösteren ilk somut bilgi olduğunu vurguluyor.
Öte yandan virüsün pazara insanlar tarafından taşındıktan sonra yabani hayvanlara bulaşmış olma ihtimali de bulunuyor.
Edinburgh Üniversitesi’nden Mark Woolhouse eğer hayvanlardaki virüs örneklerinin insanlarda görülen ilk vakalardan daha eski olduğu tespit edilebilirse bunun hayvan kaynaklı bir salgın olduğu yönünde güçlü bir delil olacağını belirtti.
DSÖ 2021 yılında Wuhan’da yaptığı incelemelerin ardından Covid-19’un büyük olasılıkla hayvanlardan insanlara geçtiğini belirterek laboratuvar sızıntısı ihtimalinin çok düşük olduğunu açıklamıştı. Fakat sonrasında örgüt geri adım atarak bazı hayati verilerin kayıp olduğunu duyurmuştu.
Geçtiğimiz aylarda da Ghebreyesus, bütün ihtimallerin hala masada olduğunu söyleyerek Çinli yetkililere daha fazla bilgi paylaşması çağrısında bulunmuştu.
Covid-19’un çıktığı Wuhan şehrinde koronavirüs dahil çok çeşitli virüsler üzerinde araştırma yapan laboratuvarların olması hastalığın bu laboratuvarlardan birinden sızdığı yönündeki teorileri alevlendirmişti.
Öte yandan uzmanlar Covid-19’un kaynağını tam olarak ne olduğunu tespit etmenin yıllar alabileceğini belirtiyor.

Bir yanıt yazın