Gündem

Mısır, İsrail’le imzalanan Camp David Barış Anlaşması’ndan çekilirse ne olur?

Mısır, İsrail’le onlarca yıl önce imzalanan barış anlaşmasını geçersiz kılma tehdidinde bulunuyor. Peki Mısır’ın anlaşmadan çekilmesi durumunda ne olur?

ABD Başkanı Jimmy Carter’ın ışıltılı bakışları altında, uluslararası arenada hiç beklenmeyen sıcak bir el sıkışma yaşandı.

Mısır Devlet Başkanı Enver Sedat ve İsrail Başbakanı Menachem Begin, İsrail ile Mısır arasında 40 yıldan daha uzun bir süre barışı sağlayacak dönüm noktası niteliğindeki bir anlaşmayı imzaladı. Mısır böylelikle İsrail’i tanıyan ilk Arap ülkesi olmuştu.

Maryland eyaletindeki Camp David’de imzalanan anlaşma, çalkantılarla sarsılan bir bölgede önemli bir istikrar kaynağı olarak görüldü.

Anlaşma, iki Filistin intifadası ve İsrail ile Hamas arasındaki bir dizi savaşa rağmen bozulmadı.

Ancak şimdi, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İsrail birliklerini Mısır sınırındaki Refah şehrinde gönderme sözü vermesi üzerine, Mısır hükümeti anlaşmayı geçersiz kılmakla tehdit etti.

1977 yılında yeni başbakan Begin, İsrail’in on yıl önce 1967 Orta Doğu savaşında fethettiği toprakların herhangi birinden vazgeçilmesine karşı çıktı. Bu topraklar arasında Mısır’ın Sina Yarımadası da vardı.

Mısır ve İsrail, en sonuncusu 1973’te olmak üzere dört büyük savaşa girmişti.

Bu nedenle, Envar Sedat’ın diğer Arap liderlerle bağlarını koparıp İsraillilerle anlaşmaya karar vermesi dünyayı şok etti.

1978 yılının eylül ayında başlayan görüşmeler Camp David uzlaşmaları ve ertesi yıl bir barış anlaşmasıyla sonuçlandı.

Barış anlaşması kapsamında İsrail, Mısır’ın askerden arındırılmış halde bırakacağı Sina’dan çekilmeyi kabul etti.

İsrail gemilerine Süveyş Kanalı’ndan geçiş izni verildi. İsrail’in bir Arap ülkesiyle yaptığı ilk barış anlaşmasında ülkeler tam diplomatik ilişkiler kurdu.

Carter Center CEO’su Paige Alexander “Camp David Anlaşmaları, hem o dönemde hem de gelecekte barış ve güvenlik açısından kalıcı etkilerinin olduğunu bildikleri için cesur bir duruş sergileyen üç cesur adam tarafından yönetildi. Bugün aynı türde bir liderliğe ihtiyacımız var ve bu, İsrail hükümetinde şu anda eksik” ifadelerini kullandı.

İki Mısırlı yetkili ve Batılı bir diplomat pazar günü Associated Press’e, İsrail birliklerinin Refah’ı işgal etmesi halinde Mısır’ın barış anlaşmasını askıya alabileceğini söyledi.

Netanyahu, Refah’ın Hamas’ın dört aydan fazla süren savaşın ardından kalan son kalesi olduğunu ve grubu yenmek için kara birlikleri göndermenin şart olduğunu söyledi.

Ancak Mısır, çaresiz Filistinlileri kendi topraklarına gönderebilecek her türlü adıma karşı çıkıyor.

Refah aynı zamanda kuşatma altındaki bölgeye insani yardımın ana giriş noktası olarak da hizmet veriyor ve İsrail’in saldırısı önemli malzemelerin teslimatını engelleyebilir.

Filistinliler Gazze’nin başka yerlerindeki çatışmalardan kaçarken Refah’ın nüfusu 280.000’den tahminen 1,4 milyona çıktı.

Yaşadıkları yerden ayrılan edilen yüz binlerce kişi geniş çadır kamplarında yaşıyor.

Netanyahu orduya, saldırı başlamadan önce tüm Filistinli sivillerin tahliyesine yönelik bir plan hazırlaması talimatını verdi. Ama bu sivillerin nereye gideceği belli değil.

Netanyahu Pazar günü yaptığı açıklamada, daha kuzeydeki açık alanlara dönebileceklerini söyledi. Ancak bu bölgeler İsrail saldırısı nedeniyle ağır hasar görmüş durumda.

Camp David Anlaşması, sınırın her iki tarafındaki asker sayısını büyük ölçüde sınırlıyor.

Bu anlaşma sayesinde, İsrail yıllardır ordusunu diğer tehditlere odaklayabilmişti.

Gazze’deki savaşın yanı sıra İsrail, Lübnan’daki Hizbullah grubuyla neredeyse her gün çatışmalara giriyor ve güvenlik güçleri işgal altındaki Batı Şeria’da yoğun bir şekilde konuşlanıyor.

Eğer Mısır anlaşmayı iptal ederse bu, İsrail’in artık güney sınırına güvenemeyeceği anlamına gelebilir.

Mısır sınırı boyunca güçlerin desteklenmesi zaten zayıf bir şekilde yayılmış olan İsrail ordusu için daha da zorlayıcı bir durum olacak.

Ancak bunun Mısır açısından da ciddi sonuçları olacaktır. Mısır, barış anlaşmasından bu yana ABD’den milyarlarca dolarlık askeri yardım aldı.

Anlaşmanın geçersiz kılınması, bu finansmanı tehlikeye atabilir. Büyük bir askeri yığınağın, Mısır’ın zaten zor durumda olan ekonomisini de zora sokma ihtimali bulunuyor.

Alexander, İsrail’in Refah’a saldırması durumunda “Mısır’ı çatışmaların içine çekebileceği ve bunun tüm bölge için felaket olacağını” söyledi.

 

Bir yanıt yazın