Ukrayna’daki savaş nedeniyle Litvanya AB fonlarına başvurma niyetinde
Litvanya Maliye Bakan Yardımcısı Mindaugas Liutvinskas Euronews’e yaptığı açıklamada, Brüksel’in trilyon euroluk bütçesini revize ederken sınır bölgelerini unutmaması gerektiğini söyledi.
Litvanya Maliye Bakan Yardımcısı Liutvinskas, Brüksel ziyareti sırasında Euronews’e yaptığı açıklamada sınırlarındaki savaş nedeniyle ülkelerinin Avrupa Birliği’nin mali desteğine ihtiyaç duyduğunu söyledi.
Mindaugas Liutvinskas, Ukrayna’nın yeniden inşasında Rusya’nın yüz milyarlarca dolarlık varlığının dondurulmasını makul bulurken, Almanya’nın eurobond ihracatında ikna edilmesinin “an meselesi” olduğunu söyledi.
Liutvinskas, bloğun yoksul bölgelerin kalkınmasına yardımcı olan fona atıfta bulunarak “Uyum politikası odak noktasını korumalıdır” dedi.
Son yedi yıllık harcama döneminde, yaklaşık 1.2 trilyon euroluk (44,9 trilyon Türk Lirası) toplam AB bütçesinden Baltık ülkesine 7.8 milyar euro (291,8 milyar Türk Lirası) aktarılması hakkında “10 yıllar boyunca etkinliğini ve getirdiği katma değeri göstermiştir” diye bahsetti.
Litvanya’nın bu isteği, Avrupa Komisyonu’nun 2028’den itibaren yürürlüğe girecek olan ve Başkan Ursula von der Leyen’in daha esnek, etkili ve önceliklere yönelik olacağını söylediği bir sonraki bütçe çerçevesini planladığı bir dönemde geldi.
Liutvinskas, Rusya ve AB arasında sıkışan Litvanya’nın 2022’de Ukrayna’nın işgalinden bu yana büyümenin gerilediğini ve yabancı yatırımlarda azalma görüldüğünü söyledi ve tedarik zincirlerini yeniden inşa etmek ve ekonomi dayanıklılığını artırmak için AB’nin ara bağlantılara ve inovasyona yatırım yapması gerektiğini savundu.
Ancak AB bölgesel fonlarının da tartışmalı olduğu ve kamu maliyesi sıkıntılı olan üye devletlerin rekabetçiliği yeniden inşa etmek ve Rus işgali tehdidini savuşturmak gibi pahalı yeni öncelikler üzerinde çekişmeleri nedeniyle sıkıntıyı hissedebilecekleri kanıtlandı.
Liutvinskas, “Avrupa Birliği’nin sahip olduğu en etkili uzun vadeli yatırım aracı” olarak nitelendirdiği programı savunurken, programın esnek ve uyarlanabilir kalması gerektiğini de sözlerine ekledi.
“Savaş sona erse bile, bir noktada hala Rusya ve Belarus gibi saldırgan ülkelere yakın yaşıyor olacağız” diyen Liutvinskas, “Bununla gerçekten başa çıkmak, bu etkileri hafifletmeye çalışmak ve yatırımı teşvik etmeye yardımcı olmak için başta uyum politikası olmak üzere bazı Avrupa araçlarına ihtiyacımız var” ifadelerini kullandı.
“Özellikle yabancı yatırımcılara güven vermek için en iyi strateji kendi güvenliğimizi çok ciddi bir şekilde ele almaktır ki biz de bunu yapıyoruz: savunma harcamalarımızı arttırmak… Çünkü o zaman yatırımcıların gelebileceği güvenli bir ortama sahip olursunuz” diye ekledi.
“Bence bu bir diyalog meselesi ve onların [Almanya’nın] anlaması için biraz zaman gerekiyor” dedi ve ekledi: “Eğer ülkelerin kırmızı çizgilerini değiştirebilecekleri ve değiştirmeleri gereken bir yer varsa, o da savunmadır, çünkü bu hepimiz için ortak bir konudur.”
Ayrıca Macaristan’ın “önümüzdeki haftalarda”, dondurulmuş Rus merkez bankası varlıklarını teminat olarak kullanarak Ukrayna’ya uzun vadeli destek sağlama planına yönelik vetosunu kaldıracağından umutlu olduğunu söyledi.
“Macaristan dönem başkanlığı ile yaptırım rejimini nasıl geliştirebileceğimiz konusunda bir tür anlaşmaya varmayı başaracağımızı umuyorum” diyen bakan yardımcısı: “Ukrayna için finansman açığı önümüzdeki yıl için artıyor ve Avrupa’nın yardım etme sorumluluğu var” ifadelerini kullandı.
“Zamanın bir noktasında kaçınılmaz olarak, potansiyel olarak Ukrayna’ya tazminatların bir parçası olarak, şu anda AB içinde dondurulmuş olan varlıklara gerçekten el koymak için daha sert bir tartışmaya girmek zorunda kalacağız. Bu muhtemelen geleceğe yönelik bir soru.”
Euronews’in çarşamba günkü röportajından kısa bir süre sonra, AB ülkelerinin Ukrayna’nın savaştan zarar görmüş ekonomisini desteklemek için Rusya Merkez Bankası’nın dondurulmuş varlıklarını teminat olarak kullanarak 35 milyar euroluk (1,3 trilyon Türk Lirası) bir kredi vermeye yönelik benzeri görülmemiş bir planı onayladıkları ortaya çıktı.
Ancak Budapeşte, ABD’nin uzun vadeli kesinlik sağlamayı amaçlayan bir talebi olan, mevcut altı aylık yaptırımların uzatılmasının henüz kabul edilmeyeceğini duyurdu.
Macaristan’ın Rusya yanlısı tutumu, Avrupa Parlamentosu’ndaki bir tartışma sırasında Başbakan Viktor Orbán ile Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen arasında öfkeli çatışmalara yol açtı.
Liutvinskas’a göre Litvanya’da da bu hafta sonu yapılacak parlamento seçimlerinde mevcut merkez sağ koalisyonun yerini sol bir koalisyon alabilir ancak Brüksel’in bakışı değişmeyecek.
“Çok yakında sonuçların ne olacağını göreceğiz, ancak benim görüşüm, güvenlik, dış politika ya da AB’ye bakış gibi kilit stratejik ve temel konularda dramatik değişiklikler olmaması gerektiği yönünde.”
